Zespół jelita drażliwego

Zespół jelita drażliwego


Co roku do poradni gastrologicznych zgłasza się około 30-50 proc. Polaków, uskarżających się na zaburzenia funkcji motorycznej jelit, a także na ból oraz odczucie dyskomfortu w obrębie jamy brzusznej. Większość z tych pacjentów usłyszy od lekarza, że cierpi na zespół jelita drażliwego.

Zespół jelita drażliwego (IBS – Irritable Bowel Syndrom) definiowany jest jako zaburzenie funkcjonalne jelita, o charakterze przewlekłym lub nawracającym, objawiające się najczęściej zaburzonym rytmem wypróżnień, wzdęciami oraz bólem w trakcie oddawania stolca. Można wyróżnić trzy postacie choroby: zaparciową, biegunkową oraz mieszaną, z czego w Europie najczęściej występuje postać biegunkowa.

Jakie są najczęstsze przyczyny IBS?
Przypuszcza się, że zespół jelita drażliwego może być skutkiem nieprawidłowej diety, nietolerancji niektórych pokarmów lub wiązać się z czynnikami psychologicznymi. Do dziś jednak nie wykryto jednoznacznego podłoża tych dolegliwości. Najczęściej jako przyczynę zespołu jelita drażliwego podaje się zaburzenia emocjonalne chorego. Szczególne znaczenie ma tu przewlekły stres (niedobór snu, przemęczenie umysłowe, presja zawodowa oraz rodzinna).

Dieta również odgrywa istotną rolę w etiologii zespołu jelita drażliwego. Stosowanie używek, nieregularne posiłki, ich niewłaściwa temperatura, jedzenie w pośpiechu, a także spożywanie zbyt ostrych i tłustych pokarmów może pogłębiać występowanie negatywnych objawów ze strony przewodu pokarmowego.

Jak leczyć?
W leczeniu zespołu jelita drażliwego wykorzystuje się postępowanie dietetyczne, psychoterapię, a także leczenie farmakologiczne. Pacjentowi proponuje się właściwą dietę, w której wyklucza się pokarmy mogące drażnić błonę śluzową przewodu pokarmowego. Istotne jest także uzmysłowienie choremu, że powinien spożywać posiłki częściej, ale w mniejszych ilościach, zachowując przy tym regularne pory ich przyjmowana.

Ważną rolę odgrywa diagnostyka psychologiczna. Przed rozpoczęciem leczenia należy wyjaśnić choremu, na czym polega dolegliwość i rozwiać obawy, że nie jest to choroba o charakterze nowotworowym.

W leczeniu farmakologicznym najczęściej stosuje się mebewerynę – substancję czynną, która działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego. Rozkurcz mięśni powoduje, że dochodzi do złagodzenia dolegliwości bólowych, jakie mogą towarzyszyć choremu. Innym lekiem, którego skuteczność potwierdzono licznymi badaniami klinicznymi, jest trimebutyna. Związek ten reguluje perystaltykę całego przewodu pokarmowego, w wyniku pobudzenia receptorów opioidowych. Pomocne w leczeniu zespołu jelita drażliwego mogą okazać się leki o działaniu spazmolitycznym, takie jak drotaweryna, papaweryna oraz hioscyna.
Jednym z objawów IBS są uporczywe wzdęcia, dlatego warto zaproponować pacjentowi simetikon lub dimetikon – związki zmniejszające napięcie powierzchniowe pęcherzyków gazu obecnych w jelitach chorego i ułatwiające ich wydalenie z organizmu. Substancje te nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego, dlatego w postaci niezmienionej wydalane są wraz z kałem z organizmu pacjenta.

Do leczenia zaparć, które bardzo często towarzyszą zespołowi jelita drażliwego, trzeba podejść bardzo ostrożnie. Należy poinformować chorego, że nie powinien przyjmować kłączy rzewienia, kory kruszyny, liści senesu czy oleju rycynowego, ponieważ mogą drażnić błony śluzowe przewodu pokarmowego i powodować nasilenie dolegliwości bólowych.
W przypadku postaci biegunkowej choroby, najczęściej proponuje się pacjentom węgiel medyczny lub loperamid.

Jak zapobiegać?
Pacjenci cierpiący na zespół jelita drażliwego powinni podejmować działania profilaktyczne, mające na celu zapobieganie wystąpieniu niepożądanych objawów ze strony przewodu pokarmowego. Przede wszystkim należy zastosować odpowiednią dietę, w której unika się pokarmów zwiększających dolegliwości u chorego.

Proponuje się zatem picie odpowiedniej ilości płynów, co ma wpływ na prawidłowe uwodnienie stolca. Powinno się ponadto unikać napoi gazowanych, gdyż wykazują one działanie drażniące na jelita. Podobnie warto zachować ostrożność w czasie przyjmowania produktów mlecznych. U pacjentów z zespołem jelita drażliwego bardzo często występuje bowiem nietolerancja laktozy.
W diecie należy również unikać pokarmów, takich jak: warzywa strączkowe, cebula, gotowana kapusta, gdyż mogą one fermentować w przewodzie pokarmowym i powodować wzdęcia. Potrawy smażone także mogą nasilać dolegliwości, na które uskarżają się chorzy z zespołem jelita drażliwego. Warto więc poinformować pacjentów, aby ich unikali. Wskazane jest także wyeliminowanie z diety czekolady oraz kakao, gdyż produkty te mogą działać zapierająco i zaburzać dobowy rytm wypróżnień.

Posiłki powinny mieć umiarkowaną temperaturę. Nie należy ich spożywać zbyt szybko, a po każdym z nich pacjent powinien znaleźć czas na odpoczynek. W życiu codziennym należy natomiast unikać sytuacji stresowych, gdyż one również mogą powodować nasilenie niepożądanych objawów ze strony przewodu pokarmowego.

Podsumowanie
Zespół jelita drażliwego jest jedną z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego. Objawy choroby są bardzo uciążliwe dla pacjentów. Warto zatem zwrócić uwagę choremu, jak ważny jest uregulowany tryb życia w IBS. Właściwa dieta, a także psychoterapia wraz z zastosowaniem odpowiednich środków farmakologicznych, mogą okazać się nieocenioną pomocą w terapii zespołu jelita drażliwego.

Piśmiennictwo u autorki.

4.5/5 - (24 votes)

Nikt nie pyta Cię o zdanie, weź udział w Teście Zaufania!

To 5 najczęściej kupowanych leków na grypę i przeziębienie. Pokazujemy je w kolejności alfabetycznej.

ASPIRIN C/BAYER | FERVEX | GRIPEX | IBUPROM | THERAFLU

Do którego z nich masz zaufanie? Prosimy, oceń wszystkie.
Dziękujemy za Twoją opinię.

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH