Zakażenie Helicobacter pylori

Zakażenie Helicobacter pylori


Helicobacter pylori to bakteria chętnie lokująca się w błonie śluzowej żołądka. Odpowiada za 80 proc. przypadków choroby wrzodowej żołądka i 90 proc. choroby wrzodowej dwunastnicy. Może też wpływać na rozwój nowotworów żołądka.

Tytułową bakterię odkryli pod koniec XIX wieku – niezależnie od siebie – naukowcy niemieccy i Walery Jaworski z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Szybko jednak o niej zapomniano. Dopiero w 1983 roku dwaj australijscy patolodzy Barry Marshall i Robin Warren odkryli ją ponownie i udowodnili na własnych organizmach jej rolę w niektórych stanach chorobowych przewodu pokarmowego. Stanowiło to przełom w dotychczasowym leczeniu schorzeń, za które ta bakteria współodpowiada. Ze względu na doniosłość swego odkrycia Australijczycy zostali uhonorowani w 2005 roku Nagrodą Nobla w dziedzinie medycyny.

Choroba wrzodowa
Chorobę wrzodową wywołują przede wszystkim takie czynniki agresji, jak: kwas solny, pepsyny, zakażenie Helicobacter pylori, niesterydowe leki przeciwzapalne, palenie papierosów. Przeważają one nad czynnikami obrony organizmu (produkcja śluzu, wydzielanie dwuwęglanów, śluzówkowy przepływ krwi, synteza prostaglandyn, czynniki wzrostu).

W świetle obecnie obowiązujących standardów, leczenie przeciwko H. pylori u osób z chorobą wrzodową polega na eliminacji bólu, wygojeniu wrzodu, znacznym zmniejszeniu ryzyka nawrotu choroby, możliwości zaniechania leczenia podtrzymującego, uniknięcia powikłań oraz oporności na leki.

Metaplazja jelitowa
Niektóre z licznych badań wskazują na możliwość wycofywania się metaplazji jelitowej z antrum i trzonu żołądka po skutecznej eradykacji bakterii H. pylori, ale sprzeczne rezultaty dotychczasowych prac w tej dziedzinie nie pozwalają tego zdecydowanie potwierdzić. Jeśli nawet tak się nie dzieje, to samo powstrzymanie postępu zmian i zmniejszenie ryzyka transformacji nowotworowej jest już zjawiskiem bardzo korzystnym.

Należałoby jednak zidentyfikować punkt, w którym nie ma już odwrotu, zmiany w tkance jelit stają się nieodwracalne i następuje progresja choroby.

Nie potwierdzono jednoznacznie, czy poprawa stanu histologicznego po eradykacji zmniejsza niebezpieczeństwo wystąpienia raka żołądka. Ciężka dysplazja, obecnie określana jako neoplazja śródnabłonkowa (dawniej: rak in situ), może się cofać, może się nie zmieniać, ale może przejść również w postać raka inwazyjnego. Z tego powodu pacjent z poważnymi zmianami w architekturze nabłonka, czyli stanem wskazującym na stadium przedrakowe, powinien pozostawać pod ścisłym nadzorem endoskopowym, ewentualnie być poddany mukosektomii lub nawet operacji.

Chłoniak
W prawidłowej błonie śluzowej żołądka nie ma grudek chłonnych, natomiast zakażenie H. pylori może prowadzić do ich pojawienia się, a następnie do zapalenia limfocytowego, co w konsekwencji prowadzi do chłoniaka.

Eradykacja we wczesnych postaciach chłoniaka powoduje regresję zmian w 60-80 proc., przy następowej nawrotowości około 5 proc. rocznie. W hodowli komórek chłoniaka niskiego stopnia obserwowano proliferację komórek tylko w obecności bakterii H. pylori i limfocytów T. Nie stwierdzano tego w przypadku chłoniaków wysokiego stopnia. Na podstawie oceny endoskopowej trudno jednak przewidzieć, czy usunięcie bakterii doprowadzi do remisji.

Liczne obserwacje, potwierdzone danymi klinicznymi, ujawniają trwające od 7 lat remisje u pacjenta z guzem o średnicy przekraczającej 10 cm. Jeżeli głębokość nacieku jest ograniczona tylko do błony śluzowej i podśluzowej, to daje to szansę na powodzenie leczenia u dużego odsetka chorych. Dlatego też wykonanie endosonografii przed podjęciem leczenia eradykacyjnego ma olbrzymie znaczenie prognostyczne. Znane są także pojedyncze przypadki całkowitej remisji chłoniaka typu MALT – zlokalizowanego w żołądku, dwunastnicy, jelicie cienkim, odbytnicy oraz w śliniankach – po skutecznej eradykacji H. pylori.

Nowotwór żołądka
U osób, u których stwierdzono wczesną postać raka żołądka (rak nieprzekraczający błony śluzowej i podśluzowej), a którzy nie zostali poddani całkowitej gastrektomii, w razie współistnienia infekcji H. pylori należy dążyć do likwidacji zakażenia, co daje szansę powstrzymania kaskady zmian prowadzącej do raka oraz do zmniejszenia groźby wystąpienia nowego ogniska nowotworowego.

Profilaktyka antynowotworowa
Zgodnie z ustaleniami konsensusu z Maastricht (2000), leczenie mające na celu eradykację H. pylori powinno być proste i dobrze tolerowane, a objęci nim powinni zostać również zakażeni krewni I stopnia osób z rakiem żołądka oraz ci zakażeni, którzy domagają się leczenia. Wykazano bowiem, że najbliżsi krewni chorych na raka żołądka są zagrożeni tą samą postacią nowotworu. Stwierdzono też, że u nich częściej niż u innych występują zmiany przednowotworowe. Osoby te należałoby więc badać w kierunku zakażenia H. pylori, a następnie poddawać terapii.

Należy przy tym podkreślić, że hipoteza, iż wyleczenie zakażenia przynosi korzystny efekt w prewencji raka żołądka, nie została jak dotąd udowodniona. Nawet jeżeli eradykacja odwracałaby zmiany zanikowe i przywracałaby czynność sekrecyjną żołądka, to nadal nie ma pewności, czy jest ona w stanie pokonać genetyczną predyspozycję.

Coraz więcej ludzi ma świadomość ewentualnych zagrożeń wynikających z zakażenia. Według uzgodnień z Maastricht należy wdrożyć leczenie na żądanie pacjenta, po uświadomieniu mu możliwości wystąpienia objawów niepożądanych związanych przede wszystkim z antybiotykoterapią. Potencjalną korzyścią profilaktycznego leczenia może być zmniejszenie zachorowalności na wrzód peptyczny i raka żołądka, co wykazano po dwuletniej obserwacji.

W 2005 roku, na kolejnej konferencji ekspertów, zaproponowano dwa kolejne wskazania do eradykacji (konsensus Maastricht 2005), a mianowicie niedokrwistość z niedoboru żelaza (IDA) oraz małopłytkowość autoimmunologiczną (ITP).

Obok tych jednoznacznie pewnych wskazań do leczenia anty- -Helicobacter pylori wymieniane są również: dyspepsja czynnościowa, konieczność długotrwałego leczenia blokerami pompy protonowej u osób z chorobą refluksową oraz leczenie niesterydowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ).


#Do leczenia zakażenia H. pylori nie kwalifikują się:

  • osoby bez objawów klinicznych i bez czynników ryzyka raka żołądka
  • choroba refluksowa przełyku (z zastrzeżeniem jak wyżej)
  • przewlekłe powierzchowne zapalenie błony śluzowej żołądka
  • choroby poza przewodem pokarmowym
4.6/5 - (46 votes)

Nikt nie pyta Cię o zdanie, weź udział w Teście Zaufania!

To 5 najczęściej kupowanych leków na grypę i przeziębienie. Pokazujemy je w kolejności alfabetycznej.

ASPIRIN C/BAYER | FERVEX | GRIPEX | IBUPROM | THERAFLU

Do którego z nich masz zaufanie? Prosimy, oceń wszystkie.
Dziękujemy za Twoją opinię.

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH