Wpływ omega-3 na zakończenia nerwowe

Wpływ omega-3 na zakończenia nerwowe


Kwasy omega-3 mogą odgrywać istotną rolę w prewencji i wspomaganiu leczenia wielu dolegliwości związanych z zaburzeniami uwagi i snu, gwałtownych zmian nastroju, stanów lękowych, agresji, uczucia smutku i apatii.

Kwasy tłuszczowe należące do rodziny n-3 (omega-3) są to wielonienasycone kwasy tłuszczowe o prostych łańcuchach węglowych i z parzystą liczbą atomów węgla w cząsteczce. Prekursorem kwasów z rodziny n-3 jest kwas α-linolenowy (ALA) należący do tzw. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Do NNKT należy również kwas linolowy (LA) – prekursor kwasów tłuszczowych rodziny n-6 (omega-6).

Rola LC-PUFA
Długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe (LC-PUFA) odgrywają istotną rolę jako składniki strukturalne fosfolipidów błon komórkowych mózgu oraz biorą udział w regulacji czynności układu nerwowego poprzez modyfikację systemu przekaźnikowego oraz regulację funkcji receptorów membranowych. Zmiany poziomu LC-PUFA w błonach synaptycznych wpływają na działanie neuronów m.in. poprzez budowę błon receptorów i działanie aktywnych metabolitów LC-PUFA. Takimi metabolitami są m.in. acyletanolamidy, związki działające jako endogenni antagoniści receptora kannabinoidowego w mózgu. Należy do nich anandamid (arachidonoiloetanoloamid) – neuroprzekaźnik wydzielający się podczas snu i relaksu.

Anandamid wywiera wpływ na motorykę jelit, sen, bezsenność i wzmocnienie pamięci. Zarówno niskie, jak i wysokie poziomy anandamidu wykazują fizjologiczne skutki u zwierząt doświadczalnych. W największych ilościach w fosfolipidach błon komórkowych występują kwasy linolowy i arachidonowy z rodziny n-6, dokozaheksaenowy (DHA) z n-3, a w znacznie mniejszych ilościach występuje kwas eikozapentaenowy (EPA) n-3.

Szczególnie wysoka zawartość DHA i EPA jest stwierdzana w mózgu i siatkówce oka. DHA pełni funkcję budulcową, natomiast EPA stabilizuje obecność DHA w błonach komórek nerwowych. Przy zwiększonym poziomie EPA obniża się poziom fosfolipazy A2, czyli enzymu odpowiedzialnego za uwalnianie DHA z fosfolipidów błon komórek nerwowych.

Przekaźnictwo nerwowe
Należy podkreślić, że fosfolipidy błon komórkowych zawierające ARA i DHA pomagają utrzymać właściwe przekaźnictwo nerwowe. Neurony przy przekazywaniu sygnału w mózgu kontaktują się ze sobą poprzez synapsy. W komórce sygnał nerwowy w postaci impulsu elektrycznego przekazywany jest wzdłuż błony komórkowej. Zbliżając się do części presynaptycznej, wywołuje zmianę stężenia jonów wapnia w cytoplazmie. W efekcie następuje uwolnienie do przestrzeni synaptycznej neuroprzekaźników, m.in. dopaminy, serotoniny, norepinefryny, które ulegając dyfuzji w przestrzeni synaptycznej, docierają do części postsynaptycznej następnego neuronu. Tam wiążą się z odpowiednimi receptorami na błonie komórkowej i indukują zmianę potencjału elektrycznego w poprzek błony i zamianę sygnału chemicznego z powrotem na sygnał elektryczny.

Badania na zwierzętach
W badaniach prowadzonych na różnych gatunkach zwierząt doświadczalnych stwierdzono, że podawanie diety niedoborowej w kwas α-linolenowy (prekursor DHA) skutkowało niższym poziomem DHA i wyższym poziomem kwasu dokozapentaenowego (DPA n-3) w fosfolipidach błon komórkowych mózgu w porównaniu z grupą otrzymującą kwas α-linolenowy w diecie.

Wzrost stosunku DPA n-6 do DHA n-3 prowadzi do zmian w zachowaniu, przede wszystkim w zdolnościach poznawczych, motywacji do działań, rozwiązywaniu problemów, a także kontroli ruchowej. Niedobór ALA w diecie i związany z tym niski poziom DHA wpływa na przekaźnictwo monoaminergiczne.

LC-PUFA wpływają bezpośrednio na produkcję i uwalnianie niektórych neuroprzekaźników, takich jak dopamina, serotonina czy norepinefryny. Wykazano niższą pulę dopaminy w przestrzeniach presynaptycznych w układach mezolimbicznym i mezokortykalnym, związanych z regulacją czynności emocjonalnych, w przypadku niedoboru ALA w diecie zwierząt doświadczalnych. Z kolei dodawanie do diety DHA i ARA skutkowało wzrostem poziomu dopaminy, serotoniny i innych neurotransmiterów.

n-3 a zaburzenia neuropsychiatryczne
Układ dopaminergiczny odgrywa istotną rolę jako mediator czynności motorycznych, endokrynnych i psychicznych. Oddziałuje ponadto wzajemnie z innymi układami neurotransmiterów, takimi jak: układ serotogeniczny, GABAergiczny czy cholinergiczny, które wpływają na zachowanie. Niższe stężenie neuroprzekaźników w układzie limbicznym było obserwowane w przypadku różnych schorzeń o podłożu neuropsychiatrycznym, przede wszystkim w depresji.

LC-PUFA n-3 biorą udział w regulacji czynności układu nerwowego zarówno poprzez swoje funkcje strukturalne i stabilizacyjne, jak i poprzez wpływ na system neuroprzekaźników oraz regulację funkcji receptorów membranowych. Wydaje się, że kwasy omega-3 mogą odgrywać istotną rolę w prewencji i wspomaganiu leczenia wielu dolegliwości związanych z zaburzeniami uwagi i snu, gwałtownych zmian nastroju, stanów lękowych, agresji, uczucia smutku i apatii. Wiele doniesień wskazuje na korzystne efekty podawania kwasów omega-3 w leczeniu różnych odmian depresji, schizofrenii i choroby Alzheimera.

#Kwasy omega w diecie

  • Kwas linolowy występuje dość powszechnie w żywności, a jego głównym źródłem w diecie człowieka są oleje roślinne.
  • Kwas α-linolenowy jest mniej rozpowszechniony, a jego źródłem w diecie są zielone części roślin jadalnych, orzechy i niektóre oleje roślinne, np. rzepakowy i lniany.
  • Długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe (LC-PUFA) są również dostarczane z żywnością, kwas ARA obecny jest przede wszystkim w jajach i mięsie, a EPA i DHA w tłustych rybach morskich i olejach rybich.
4.3/5 - (60 votes)

Nikt nie pyta Cię o zdanie, weź udział w Teście Zaufania!

To 5 najczęściej kupowanych leków na grypę i przeziębienie. Pokazujemy je w kolejności alfabetycznej.

ASPIRIN C/BAYER | FERVEX | GRIPEX | IBUPROM | THERAFLU

Do którego z nich masz zaufanie? Prosimy, oceń wszystkie.
Dziękujemy za Twoją opinię.

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH