Sterydy wziewne w leczeniu astmy

Sterydy wziewne w leczeniu astmy


Wywiad z prof. dr. hab. med. Edwardem Zawiszą, specjalistą w dziedzinie alergologii, immunologii, laryngologii, stomatologii.

Od czego zależy leczenie astmy?

Od dobrze przeprowadzonej przez lekarza pierwszego kontaktu, pulmunologa, alergologa czy pediatry (w przypadku dziecka) diagnostyki. Trzeba przyznać, że lekarze pierwszego kontaktu wypadają tutaj najgorzej, bo brakuje im wiedzy. Na ogół schemat jest taki: pacjent kaszle, ma duszności, trafia do lekarza pierwszego kontaktu. Ten stwierdza infekcję, zapisuje leki przeciwzapalne. Pacjentowi na krótko się poprawia. To zwykle trwa wiele tygodni. Leczenie specjalistyczne zaczyna się dość późno.

Prawidłowe leczenie astmy jest więc uzależnione od tego, do kogo pacjent trafi, od rodzaju astmy i od stopnia zaawansowania choroby.

Na czym polega leczenie astmy?

Celem leczenia jest zmniejszenie częstości i nasilenia napadów astmy. Stosuje się więc leki rozszerzające oskrzela, hamujące stan zapalny w oskrzelach oraz zmniejszające ich nadreaktywność. Zmiany nasilenia choroby wymagają dostosowania rodzaju i intensywności leczenia. Podstawę terapii stanowią preparaty wziewne, ponadto stosuje się leki doustne, a w cięższych stanach również dożylne.

Najpierw trzeba stwierdzić, na jakie substancje pacjent jest uczulony, by w miarę możliwości mógł unikać kontaktu z nimi. Terapia polega na zaordynowaniu leków antyhistaminowych oraz sterydowych preparatów wziewnych, które są preparatami o dobrze poznanej strukturze i skuteczności.

Dwie najważniejsze grupy leków to sterydy (steroidy) oraz substancje rozszerzające oskrzela (bronchodylatatory). Sterydy hamują proces zapalny w oskrzelach i zmniejszają ich skłonność do skurczu oraz ograniczają produkcję śluzu. Natomiast leki rozszerzające oskrzela należą do dwóch grup: beta-mimetyków oraz cholinolityków. Leki te podaje się z reguły w inhalacji.

Beta-mimetyki dzielimy na długo- i krótkodziałające. Krótkodziałające stosuje się do przerywania napadów astmy, natomiast długodziałające należy stosować przez cały czas, aby zmniejszyć stale utrzymującą się obturację oraz nie dopuścić do zaostrzeń.

Kromony to leki hamujące proces zapalny, skuteczne zwłaszcza u dzieci. Ostatnio opracowano nową grupę leków będących przeciwciałami. Badania nad tymi preparatami przyniosły bardzo obiecujące wyniki.

Leki antyleukotrienowe, z którymi kilka lat temu wiązano ogromne nadzieje, okazały się przydatne w leczeniu ograniczonej grupy pacjentów.

W Polsce ciągle jeszcze panuje sterydofobia…

Lekarze pierwszego kontaktu oraz pediatrzy obawiają się sterydów. I pacjenci również. Ten strach, jeśli chodzi o sterydy wziewne, jest niczym nieuzasadniony! Sterydy wziewne są lekami najskuteczniejszymi w leczeniu astmy. Wszystkie pozostałe, np. kromony wziewne czy leki rozszerzające oskrzela, mają mniejszą skuteczność.

Bardzo dawno temu – w latach 50. ubiegłego wieku – podawano hydrocortison w aerozolu. W latach 70. stosowano bekloametazon (tak na marginesie stosuje się go do dziś). Na tej bazie pojawiły się nowe generacje wziewnych preparatów sterydowych. Najnowszy z nich można stosować raz dziennie. Wyraźna poprawa następuje po 3-4 tygodniach, a po kilku kolejnych tygodniach objawy astmy alergicznej całkowicie ustępują. Te preparaty mogą być stosowane już od drugiego roku życia.

Czy chory na astmę może być leczony jednym lekiem?

Nie. Najskuteczniejsza jest terapia skojarzona. Wprowadzenie do leczenia wziewnych glikokortykosteroidów, a następnie długodziałających beta-mimetyków znacznie zmieniło obraz i przebieg tej choroby. Dzięki tym lekom astma jest lepiej kontrolowana, mniej jest zaostrzeń, wolniej postępuje choroba, mniej jest pacjentów opornych na leczenie, a także zmniejszyła się procentowo liczba chorych z ciężką i umiarkowaną astmą oskrzelową. Dzięki możliwości redukcji dawki sterydów i po dołączeniu długodziałającego beta-mimetyku, zmniejsza się liczba powikłań posterydowych oraz poprawia się jakość życia pacjentów.

Czy po ustąpieniu objawów pacjent może odstawić lek?

W zasadzie nie, chyba że mamy do czynienia z astmą pyłkową. W tym przypadku w zimie można wziewny lek sterydowy odstawić. Jeżeli jednak jest to uczulenie na roztocze kurzu domowego, to nie ma możliwości odstawienia leku.

Czy te leki nie wywołują żadnych objawów niepożądanych?

Te nowoczesne leki nie. Pacjent, który bierze sterydy doustnie, tyje, ma zrzeszotnienie kości itp. Leczenia sterydami nie wolno przerywać z dnia na dzień. Aby odstawić steryd doustny, muszę takiemu pacjentowi podawać bardzo wysokie dawki sterydów wziewnych. Wtedy może pojawić się u niego grzybica jamy ustnej, ale są to bardzo rzadkie przypadki. Nie obserwuje się grzybicy jamy ustnej przy stosowaniu zalecanych dawek sterydów wziewnych.

Dlaczego więc jeszcze stosuje się sterydy doustne?

Podstawową przyczyną jest brak wiedzy. I wśród pacjentów, i wśród lekarzy. Lekarz pierwszego kontaktu z reguły nie stosuje leku, którego dobrze nie zna. Sposób podawania i mechanizm uwalniania sterydów z aparacików jest dość skomplikowany i wymaga co najmniej odpowiedniej instrukcji ze strony lekarza.

A astma endogenna?

To taka choroba, która dotyka osoby około 40. roku życia, zwykle po przebytej grypie, przeziębieniu. Ta astma towarzyszy choremu do śmierci. Jej mechanizm jest bardzo tajemniczy.

Przy astmie endogennej pojawiają się polipy nosa, bóle stawowe, ropne infekcje układu oddechowego. To niezwykle trudna do prowadzenia choroba. W jej terapii także stosuje się sterydy wziewne, ale w wyższych dawkach. Początkowo astma endogenna nawet lepiej odpowiada na leczenie niż astma atopowa.

Gdy przychodzi pacjent koło czterdziestki i skarży się na kaszel, duszności, ale mówi, że to się zaczęło dwa lata temu, potem przeszło, i teraz pojawiło się znowu, to podaję mu na przykład steryd wziewny, czyli stosuję diagnostykę przez terapię. Zwykle objawy ustępują. Ta astma nie reaguje na leki antyhistaminowe ani na blokery leukotrienowe. Trzeba jednak jasno powiedzieć, że astmy alergiczne i astmy endogenne muszą być leczone sterydami wziewnymi. Nie ma innej skutecznej terapii.

Pacjent, który ma astmę oskrzelową, musi zaakceptować to, że będzie chorować do końca życia i musi brać leki – wziewne sterydy. Wyjątkowo zdarza się, że młody człowiek z astmą alergiczną może być leczony lekiem niesterydowym.

Dziękuję za rozmowę.

4.6/5 - (240 votes)

Nikt nie pyta Cię o zdanie, weź udział w Teście Zaufania!

To 5 najczęściej kupowanych leków na grypę i przeziębienie. Pokazujemy je w kolejności alfabetycznej.

ASPIRIN C/BAYER | FERVEX | GRIPEX | IBUPROM | THERAFLU

Do którego z nich masz zaufanie? Prosimy, oceń wszystkie.
Dziękujemy za Twoją opinię.

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH