Płatki czy musli?

Jeszcze nie tak dawno na śniadanie jadaliśmy zwykłą owsiankę na mleku, potem przyszedł szał na płatki kukurydziane. Teraz mamy do wyboru kilkadziesiąt rodzajów musli i całą gamę najróżniejszych płatków śniadaniowych. Jak wybrać te najlepsze?

W ciągu roku przeciętny Polak zjada około 1 kg płatków. To ponad dwa razy więcej niż 10 lat temu. Dlaczego? Polacy coraz więcej uwagi przywiązują do zróżnicowanej diety i coraz częściej sięgają po zamienniki tradycyjnych kanapek.

Swego czasu największą popularnością cieszyły się płatki kukurydziane, głównie z tego względu, że innych do wyboru nie było. Wartość tego produktu wynika z bogactwa, jakie kryje w sobie ziarno kukurydzy. Zawiera ono dużo białka, witamin z grupy B, rozpuszczalnych w tłuszczach witamin A i E oraz błonnika pokarmowego, który ułatwia procesy trawienia. Mąka kukurydziana zawiera też znaczne ilości składników mineralnych, m.in. fosfor, magnez, selen, kobalt, potas.

Płatki śniadaniowe
Często są one postrzegane jako żywność pełnowartościowa, dostarczająca witamin i energii na cały dzień. Utwierdzają nas w tym reklamy. Jednak te płatki nie zawsze zasługują na tytuł „zdrowej żywności”. Te oblane cukrem, miodem czy z dodatkiem czekolady powinny raczej leżeć na półce ze słodyczami. Są one wytwarzane ze specjalnie przygotowanego ciasta, które poddaje się obróbce: prażeniu, działaniu wysokich temperatur i wysokiego ciśnienia. Następnie, wzbogaca się je o składniki, które zostały utracone podczas obróbki: błonnik, witaminy oraz składniki mineralne. Dodaje się także drobno mielone orzechy, kakao, karmel, cukier lub miód. W efekcie końcowy produkt zdecydowanie różni się pod względem wartości odżywczej i energetycznej od naturalnych płatków zbóż. Zawiera więcej kalorii (pochodzących z węglowodanów i tłuszczu), a zdecydowanie mniej błonnika. Nawyk chrupania takich płatków podczas pracy czy oglądania filmu może prowadzić do nadwagi i próchnicy. Jeśli jednak mamy ochotę na małe co nieco, dobrym rozwiązaniem jest mieszanie płatków ze sobą: czekoladowe z kukurydzianymi lub miodowe z owsianymi. Do płatków śniadaniowych warto dodać również świeże lub suszone owoce. Smakują wyśmienicie w połączeniu z jogurtem. Dziecku od czasu do czasu można podawać taką mieszankę jako słodki podwieczorek.

Musli, czyli zrób to sam
Pod nazwą „musli” kryje się zrównoważona mieszanka wszystkich niezbędnych składników odżywczych, witamin i minerałów. Dostarcza ona dużą dawkę energii, która pochodzi głównie z korzystnych dla organizmu węglowodanów złożonych. Zawiera błonnik i witaminy z grupy B, a połączenie tej mieszanki z mlekiem wzbogaca posiłek w wapń. Dodane do musli surowe i suszone owoce są źródłem witamin i składników mineralnych. Dodatkową zaletą tej mieszanki jest niewielka zawartość tłuszczu roślinnego pochodzącego z nasion oleistych, na przykład słonecznika, sezamu czy siemienia lnianego. Tłuszcz zwierzęcy, dodajemy jedynie pod postacią mleka bądź jogurtu.

W skład musli mogą wchodzić: zboża (płatki orkiszowe, żytnie, owsiane, kukurydziane otręby i zarodki pszenne), orzechy (włoskie, nerkowce, migdały), rośliny oleiste (pestki dyni, słonecznika, siemię lniane, sezam), suszone owoce (morele, śliwki, daktyle) i świeże owoce (jabłka, banany, kiwi, pomarańcze, truskawki), mleko lub napoje mleczne (jogurt, kefir, maślanka), a także miód.

Dobroczynne właściwości
Zawartość w musli zbóż z pełnego przemiału wzmacnia układ krążenia i zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę wieńcową. Wpływa na pracę serca, reguluje ciśnienie krwi i obniża poziom złego cholesterolu. Błonnik zawarty w nasionach zbóż reguluje poziom cukru i przemianę materii. Dodatek świeżych owoców wzbogaca mieszankę w witaminy antyoksydacyjne, dzięki czemu znacznie redukujemy ryzyko zachorowalności na choroby nowotworowe i spowalniamy proces starzenia się organizmu.

Ze względu na zawartość orzechów oraz nasion oleistych jest to idealna przekąska dla zapracowanych i zestresowanych. Orzechy są znakomitym źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), witaminy E oraz magnezu. Natomiast migdały zawierają antyoksydacyjne witaminy A oraz E. Siemię lniane to najskuteczniejszy naturalny lek w chorobach żołądka. Dzięki bogactwu NNKT i witaminy E poprawia zdolność koncentracji. Jako naturalny przeciwutleniacz wpływa też na wygląd skóry. Warto wspomnieć także o ziarnach słonecznika, które mają idealny skład dla serca: mało węglowodanów, mnóstwo żelaza, magnezu i witamin z grupy B.

Zawarte w musli suszone owoce dodają słodyczy, ale nie tylko. Figi mają działanie przeczyszczające, daktyle, dzięki zawartości karotenu, nadają koloryt naszej cerze. Natomiast rodzynki za sprawą dużej ilości potasu mogą obniżać ciśnienie krwi. Suszone śliwki wspomagają pracę przewodu pokarmowego, regulują trawienie, jak również zapobiegają nowotworom, zwłaszcza jelita grubego.

Ze sklepowej półki
Jak wybrać najlepszą mieszankę z tych dostępnych w sklepach? Przede wszystkim czytaj informacje na opakowaniu.
Po pierwsze, sprawdź kalorie: im mniej, tym lepiej. Jednak nie popadajmy w skrajności. Norma to 300-400 kcal na 100 g płatków. Jeśli jednak zdecydujemy się na mieszankę o wyższej kaloryczności, warto wymieszać ją z mniej kalorycznymi otrębami.

Po drugie, sprawdź zawartość cukru. Niektóre płatki, zwłaszcza czekoladowe, mają aż 38 g cukrów prostych! To zdecydowanie za dużo. Najlepsze są musli zawierające od 25 do 30 g cukru. Po trzecie, sprawdź zawartość błonnika. Na ten składnik muszą jednak uważać osoby z wrażliwymi jelitami. Dobre musli mają go od 7 do 10 g.

#Płatki owsiane
Mają najwięcej białka i tłuszczy. Owies to źródło energii, bogactwo magnezu, potasu, fosforu i witaminy B1. Płatki te są dobre dla osób pracujących fizycznie i przemęczonych. Regulują przemianę materii.

#Płatki kukurydziane
Są bogate w magnez, żelazo i witaminę E. Mogą stanowić świetną przekąskę w ciągu dnia, pod warunkiem, że nie są oblane cukrem, czekoladą lub miodem.

#Płatki jęczmienne
Mają mało białka, ale za to dużo składników mineralnych: wapnia, fosforu, potasu, żelaza, magnezu. Zawierają również witaminę D. Dzięki temu są znakomite dla rozwijającego się organizmu dzieci i nastolatków.

#Płatki żytnie
Regulują przemianę materii. Są bogate w witaminę PP, a także w żelazo, magnez, potas, fluor i wapń. Są polecane osobom dbającym o linię.