Jak pokonać glejaki mózgu?

Jak pokonać glejaki mózgu?


Glejaki są jednymi z najczęściej występujących nowotworów układu nerwowego. Stanowią około 60 proc. wszystkich pierwotnych nowotworów układu nerwowego.

Glejaki mogą rozwijać się w dowolnej części centralnego układu nerwowego (CUN). Najczęściej atakują osoby pomiędzy trzecią a szóstą dekadą życia. Złośliwe glejaki cechuje naciekający charakter wzrostu, szybki przebieg kliniczny i akumulacja mikrogleju, który wspiera rozwój i inwazyjność komórek guza. Powstające z reguły rozległe guzy utrudniają interwencję chirurgiczną. W przeciwieństwie do innych nowotworów, nie tworzą przerzutów poza centralny układ nerwowy. Glejaki złośliwe (zwłaszcza gąbczaki wielopostaciowe) są w znacznym stopniu odporne na radio- i chemioterapię.

W Polsce zachorowalność na glejaki wynosi ok. 1300 przypadków rocznie, a przeżycie pięcioletnie sięga 20-45 proc.

PODSTĘPNE KOMÓRKI
Badania prowadzone w Pracowni Regulacji Transkrypcji w Instytucie Biologii Doświadczalnej PAN im. M. Nenckiego, kierowane przez prof. dr hab. Bożenę Kamińską w ramach polsko-niemieckiego programu bilateralnego, wykazały, że komórki nowotworowe działają bardzo podstępnie. Komórki glejaków powodują, że z różnych obszarów mózgu naciekają do miejsca guza makrofagi. W normalnych warunkach powinny one inicjować obronę przeciwko nowotworowi. Dlaczego tak się nie dzieje?

Okazało się, że substancje wydzielane przez glejaka, zidentyfikowane biochemicznie przez badaczy z Instytutu, potrafią przeprogramowywać komórki odpornościowe makrofagów tak, aby wspierały rozwój guza. Te substancje to transformujący czynnik wzrostowy –TGFbeta oraz małe białka: osteopontyna i laktoadheryna działające na receptory integrynowe na powierzchni makrofagów.

Zamiast inicjowania stanu zapalnego i odpowiedzi przeciwnowotworowej następuje zjawisko zupełnie odwrotne – zahamowania tego procesu. Komórki makrofagów wydzielają substancje i enzymy, takie jak metaloproteazy, degradujące otoczenie komórki. Powoduje to dalszy rozwój raka oraz jego rozchodzenie się po mózgu i przerzuty. Tworzą się wtedy nowe ogniska choroby, zazwyczaj w bardzo dużych skupiskach.

ROZWIĄZANIE BADACZY
Zdaniem naukowców, trzeba zaatakować nie sam guz, ale te komórki, które są przekształcane i wspierają jego rozwój. Używając znanego leku immunosupresyjnego, stosowanego w klinikach od wielu lat, możemy zahamować migrację komórek makrofagowych do guza, zablokować ich aktywację i w ten sposób zmniejszyć rozwój guza o 70 proc. We współpracy z uczonymi francuskimi polscy naukowcy opracowali model badawczy, opublikowany w ubiegłym roku na łamach „Oncogene”. Komórki nowotworu zmodyfikowali tak, aby nie mogły oddziaływać z mikrośrodowiskiem mózgu za pośrednictwem pojedynczej cząsteczki transformującego czynnika wzrostowego. Okazało się, że guzy powstające z takich komórek są o połowę mniejsze niż normalnie.

Jest to zupełnie nowe podejście do zjawiska interakcji pomiędzy nowotworem a jego mikrośrodowiskiem. Do tej pory nikt nie wiedział, czym są substancje, którymi guz aktywuje mikrośrodowisko i poprzez jakie mechanizmy środowisko wspiera rozwój guza. Teraz już wiadomo, że te substancje sprawiają, iż mikrośrodowisko rozpoznaje guz jako uszkodzoną komórkę, której trzeba pomóc.

APLIKACJA BADAŃ
Pierwsza faza badań przedklinicznych jest już zakończona. Do druku w czasopiśmie neurologicznym są przygotowywane wyniki badań, w których naukowcy opisują przeciwnowotworowe działanie cyklosporyny (w dawkach stosowanych w klinice) w modelu zwierzęcym polegającym na wszczepianiu wyznakowanych na zielono komórek mysiego glejaka do prążkowia mózgu. W czasie czternastu dni guz rośnie, osiągając znaczącą wielkość. Przetestowano dwie dawki leku podanego dootrzewnowo, który nawet do 60 proc. redukuje wielkość guza. Dalsze badania będą polegały na sprawdzeniu, czy oprócz redukcji guza następuje też dłuższe przeżycie zwierząt.

Konieczne jest też wprowadzenie eksperymentalnych badań klinicznych. Jest to jednak możliwe tylko z lekarzami, bowiem do nich należy stworzenie protokołu eksperymentalnego. To oni podejmą decyzję, którzy pacjenci wejdą do protokołu i rozpoczną w ten sposób leczenie. Naukowcy z IBD PAN czekają na propozycję dalszych wspólnych badań od środowiska lekarskiego.


AKUMULACJA I AKTYWACJA MIKROGLEJU W EKSPERYMENYTALNYCH GLEJAKACH

glejak1.jpg
Mózg z wszczepionymi zielonymi komórkami glejaka

glejak2.jpg
Wykrywanie makrofagów (czerwone) migrujących i aktywowanych w sąsiedztwie glejaka (zielony)

5/5 - (46 votes)

Nikt nie pyta Cię o zdanie, weź udział w Teście Zaufania!

To 5 najczęściej kupowanych leków na grypę i przeziębienie. Pokazujemy je w kolejności alfabetycznej.

ASPIRIN C/BAYER | FERVEX | GRIPEX | IBUPROM | THERAFLU

Do którego z nich masz zaufanie? Prosimy, oceń wszystkie.
Dziękujemy za Twoją opinię.

Leave a Comment

POLECANE DLA CIEBIE

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH